Kom ik in aanmerking voor een faciliterend visum?

Een faciliterend visum wordt ook wel een kosteloos inreisvisum genoemd. Het is bedoeld om begunstigden van het EU-migratierecht in staat te stellen om het vliegtuig naar Nederland (of elders binnen Europa) te pakken. Het is niet een alternatief voor een Schengenvisum, wat vaak wordt gedacht. In dit artikel bespreek in welke gevallen een faciliterend visum kan worden aangevraagd.

Wanneer kom ik voor een faciliterend visum in aanmerking?

Visumvrije landen

Allereerst moet worden beoordeeld of u überhaupt wel een visum nodig heeft. EU-onderdanen zijn niet visumplichtig binnen Europa. Heeft u de nationaliteit van één van de landen van Europa, dan heeft u geen visum nodig. Uw paspoort is voldoende om naar Nederland of een ander land binnen de Europese Unie af te reizen.

Heeft u geen Europese nationaliteit? Onderdanen van de volgende landen kunnen visumvrij reizen:

Faciliterend visum voor verblijf als familielid van een Unie-burger

Bent u familielid van een EU-onderdaan die gebruik maakt van zijn recht op vrij verkeer? Dan kunt u zich bij deze EU-onderdaan voegen als familielid. Een EU-onderdaan is iemand met de nationaliteit van één van de Europese landen. Het gebruikmaken van vrij verkeer betekent dat de EU-onderdaan woont of gaat wonen in een andere lidstaat van de Europese Unie.

U heeft als familielid van de EU-onderdaan van rechtswege een verblijfsrecht. Dat betekent dat u het recht op verblijf in het betreffende EU-land al heeft, terwijl u mogelijk nog in het buitenland woont. U kunt alleen niet zomaar het vliegtuig pakken naar Europa. U heeft immers alleen een paspoort van uw land en u bent (nog) niet in het bezit van een EU-document. Om uw reis naar Europa mogelijk te maken, heeft u dus een faciliterend visum nodig. Dit visum is kosteloos en is slechts bedoeld om u in staat te stellen om samen met de EU-onderdaan gebruik te maken van uw recht op verblijf.

Ter illustratie

Joost (32) heeft de Nederlandse nationaliteit en is werkzoekende. Zijn partner heeft de Filipijnse nationaliteit. In Nederland gelden de strenge eisen dat zijn partner het inburgeringsexamen buitenland succesvol moet hebben afgerond. Joost dient daarnaast over een baan te beschikken van minimaal 1 jaar met een inkomen van ongeveer 1700,- per maand. Als werkzoekende kan hij dus niet aan de inkomenseis van de IND voldoen.

 

Joost wil graag op korte termijn samenwonen met zijn partner. Hij heeft zicht op een baan in België. Hij besluit een woning te zoeken in Antwerpen. Dit lukt vrij snel en Joost verhuist naar België. In Nederland heeft zijn partner geen verblijfsrecht. In België heeft zij als familielid van Joost van rechtswege een afgeleid verblijfsrecht.

Zijn partner kan zich tot de Nederlandse ambassade wenden voor een kosteloos faciliterend visum. Dit visum is nodig om haar reis naar België mogelijk te maken. Let op dit is niet hetzelfde als een Schengenvisum.

Eenmaal in Duitsland kan zij zich inschrijven op hetzelfde adres als Joost en kan zij een aanvraag indienen voor de afgifte van een verblijfsdocument (EU-kaart). Binnen zes maanden dient zij deze kaart te ontvangen.
Bron: advocaat-eu-toetsing.nl

Voor welke familieleden geldt dit?

1. Zonder al te ingewikkelde eisen

• Echtgeno(o)t(e)
• Ongehuwde partner, 
• Kinderen beneden de leeftijd van 21 jaar van de EU-onderdaan of echtgenoot/partner
  
  

2. Familieleden die de EU-onderdaan of de echtgenoot/partner ten laste heeft

• Kinderen van de EU-onderdaan of echtgenoot/partner boven de leeftijd van 21 jaar;
• Ouders van de EU-onderdaan of echtgenoot/partner;
• Andere familieleden die door de EU-onderdaan of echtgenoot/partner in het land van herkomst materieel worden ondersteund;

3. Familieleden die medische zorg nodig hebben

• Andere familieleden van de EU-onderdaan of echtgenoot/partner die vanwege ernstige gezondheidsredenen een persoonlijke verzorging door EU-onderdaan of echtgenoot/partner nodig hebben.

Ten laste van?

Ten laste van wil zeggen dat u het familielid (materieel) ondersteunt. Deze steun dient volgens de IND noodzakelijk en reëel te zijn. Geringe ondersteuning, bijvoorbeeld het zo nu en dan overmaken van geldbedragen, kan als niet noodzakelijk en niet reëel worden gezien. 

Faciliterend visum voor ouder(s) van minderjarige Nederlandse kinderen

Bent u ouder of verzorger van een minderjarig Nederlands kind en heeft u de zorg over uw kind, dan komt u (mogelijk) in aanmerking voor verblijf in Nederland. Zo oordeelde het Hof van Justitie in het arrest Chavez-Vilchez. Dit verblijfsrecht is afgeleid van het recht van het Nederlands kind om in Europa te mogen wonen. Als u als verzorgende ouder van het kind geen verblijfsrecht heeft of krijgt, dan kan het zijn dat uw kind gedwongen wordt om buiten Europa te wonen. Dat is in strijd met artikel 20 VWEU. Dit artikel regelt het burgerschap van de Europese Unie en geeft iedere Unieburger het recht om binnen Europa te verblijven. Dat geldt dus ook voor uw Nederlands kind.

Als verzorgende ouder van een Nederlands kind geldt er geen verplichting om een Schengenvisum aan te vragen, met de hele strenge eisen. U heeft namelijk op basis van het recht van uw kind, (mogelijk) verblijfsrecht binnen Europa. Om hier gebruik van te kunnen maken zult u naar Nederland af moeten reizen. Dit kan met een faciliterend visum. U zult wel moeten aantonen dat u (deels) voor het kind zorgt en het kind zodanig van u afhankelijk is dat, als u geen verblijfsrecht wordt verleend, uw kind gedwongen wordt om buiten Europa te wonen. Let op, de IND heeft de regels wat strenger gemaakt. De zorg mag volgens de IND niet marginaal (gering) zijn.

 

Ter Illustratie

Mildred woont samen met haar tienjarige dochter Candice in Suriname. Candice is erkend door haar Nederlandse vader. Zij heeft door de erkenning, voor haar 7e levensjaar, automatisch het Nederlanderschap verkregen. Mildred is alleenstaande moeder en heeft volledig de zorg over haar Candice. Als Nederlander heeft Candice het recht om in Europa te mogen wonen en dus ook in haar eigen land Nederland. Mildred kan zich tot de Nederlandse ambassade wenden om een faciliterend visum te krijgen om samen met Candice in Nederland te gaan wonen. Als zij het verblijfsrecht niet krijgt, dan wordt Candice immers gedwongen om buiten Nederland te wonen. Candice is dusdanig afhankelijk van de zorg van haar moeder, dat zij genoodzaakt is om haar moeder te volgen.

Geldt dit alleen voor biologische ouders?

Nee, ook bijvoorbeeld stiefouders, adoptieouders, of grootouders kunnen een aanspraak maken op dit recht. 

Broers en zussen?

Kunnen broers en zussen van uw Nederlands kind die niet een Europese nationaliteit hebben ook een faciliterend visum aanvragen? Helaas is daar op dit moment geen regeling voor. In het arrest Chavez-Vilchez wordt alleen gesproken over ouders. Toch kan het weigeren van broertjes en zusjes betekenen dat ook uw Nederlands kind niet naar Europa kan. U wilt bijvoorbeeld uw andere kinderen niet achterlaten. Neemt u in dat geval contact op met een advocaat om u bij te staan. Het is mogelijk om via de rechter alsnog een (faciliterend) visum voor broers en zussen te krijgen.

Zie ook:

Heb ik als verzorgende ouder recht op een faciliterend visum?

Hoe kan ik een faciliterend visum aanvragen?

Advocaat Noordzee

Cynthia Noordzee is oprichter en eigenaar van Noordzee Advocatenkantoor. Zij is als advocaat gespecialiseerd in visumzaken. Zij heeft als beslismedewerker bij de IND gewerkt. Cynthia heeft vele visumzaken in bezwaar en beroep tot een goed einde kunnen brengen.